Initi­a­tief­voorstel ‘Fos­siel­vrije en vleesloze commer­ciële buiten­re­clame’

Tijdens de raadsvergadering op 11 april werd het initiatiefvoorstel ‘ Fossielvrije en vleesloze commerciële buitenreclame’ behandeld. In 2022 stelden wij al politieke vragen over een mogelijk verbod op vleesreclames in de buitenreclame en hoe het reclamebeleid technisch aangepast zou kunnen worden. De D66-wethouder heeft toen een aantal dingen toegezegd, maar is uiteindelijk zonder inmenging van de raad het reclamebeleid gaan herzien en vastleggen voor 10 jaar.
Mede uit ongenoegen over die procedure heeft GroenLinks een stevig onderbouwd initiatiefvoorstel voorgelegd, zodat wij als raad tóch zeggenschap hadden. De argumenten voor het weren van fossiele en vleesreclames zijn sterk en niet te ontkrachten. Wat ons betreft zou het echter nog uitgebreider kunnen.

Omdat het initiatiefvoorstel de avond voor behandeling nog was aangepast vonden sommige partijen dat zij nog niet tot stemming over konden. Door ons amendement werd het een B-stuk, maar om het hele voorstel nog uitgebreider te kunnen bespreken, is het uiteindelijk een C-stuk geworden. De laatste keer dat in de Tilburgse gemeenteraad een C-stuk is besproken was 6 jaar geleden.
Dat maakt extra duidelijk hoe controversieel dit voorstel voor veel partijen was. Eigenlijk hadden wij maar een korte spreektijd voor ons amendement gehad, maar door de aanpassing naar een C-stuk kregen wij maar liefst vier minuten om onze visie te geven over het initiatiefvoorstel én om ons amendement te verdedigen. Niet vaak krijgen wij zoveel tijd om onze specifieke partijstandpunten toe te lichten. Wij hebben goed gebruik gemaakt van die kans met de volgende bijdrage door Pam Wijnans:

“De klimaatcrisis vereist een fundamentele verandering in onze consumptiepatronen. Het verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen en de eiwittransitie, dus de verschuiving van het consumeren van voornamelijk dierlijke eiwitten naar plantaardige eiwitten, zijn cruciale stappen naar een duurzamere toekomst. Dit initiatiefvoorstel beoogt de bevordering van bewustwording en gedragsverandering door het verbieden van reclame in de openbare ruimte met betrekking tot fossiele brandstoffen en bepaalde dierlijke voedingswaren. In het kort: vlees en vliegen.

Binnen de Europese landbouw is de ‘veeteelt’ (dus de productie van vlees, zuivel en eieren) verantwoordelijk voor 78% van het biodiversiteitsverlies, 80% van de bodemverzuring en luchtverontreiniging met ammoniak en stikstofoxiden, 81% van de broeikasgasuitstoot en 73% van de watervervuiling met stikstof en fosfaat. Er leven namelijk 115 miljoen koeien, varkens en kippen in Nederland die moeten eten, en die eten veel, water drinken, mest en urine uitscheiden dat weer verwerkt moet worden.
Een bijzonder inefficiënt systeem van voedselproductie. Onderzoeksbureau Ecorys berekende dat de maatschappelijke kosten van de schade van de vee-industrie voor onze natuur, klimaat en gezondheid in 2018 optelde tot 6,6 miljard euro. Daar zijn nog niet eens de gevolgen van ontbossing of dierenwelzijnsproblemen in meegenomen.

En dan over gezondheid.
Het eten van meer plantaardig voedsel in plaats van dierlijke producten is dus niet alleen beter voor het milieu maar ook gezonder voor de meeste Nederlanders, concludeert de Gezondheidsraad eind 2023. Volgens de Hartstichting heeft het consumeren van een voornamelijk plantaardig dieet een positief effect op je hart en bloedvaten. Er is daardoor minder kans op hart- en vaatziekten, zoals een beroerte of hartinfarct en twaalf soorten kanker.
Ook diabetes type 2 kan voorkomen en bestreden worden middels een plantaardig dieet, stelt het diabetesfonds. Het voedingscentrum waarschuwt voor de risico's van het eten van vlees en bewerkt vlees: De World Health Organisation (WHO) concludeert dat er een verband is tussen het eten van rood vlees en het risico op kanker, met name darmkanker. Elke 100 gram rood vlees meer per dag hangt samen met een 17% hoger risico op darmkanker.

En dan de dieren.
Daar gaat het bar weinig over. Zij zijn het grootste slachtoffer van de bio industrie. En de klimaatimpact en dieronvriendelijkheid van die industrie stopt uiteraard niet bij vlees productie. De zuivelindustrie is nog wreder gebleken dan de vleesindustrie, en steeds meer mensen zien dat gelukkig in. Melk is niet goed voor elk, koeienmelk is bestemd voor kalfjes en uitgemolken worden wil uiteraard niemand.
De argumenten die gelden voor het verbieden van fossiele en vleesreclames gelden net zo goed voor andere producten afkomstig van dieren. En zoals u van onze partij kunt verwachten, pleiten wij voor het welzijn en het leven van dieren op alle mogelijke manieren. Dat argument hadden we graag terug genoemd en verwerkt gezien in dit voorstel.

We willen allemaal gezondere Tilburgers. We willen allemaal een gezonde leefomgeving. We willen allemaal goed zijn voor dieren. Men maakt betere beslissingen als de omgeving daartoe uitnodigt. Laten wij dit als raad faciliteren, in ieders belang.”

Er kwamen verschillende reacties op onze bijdrage. De LST vroeg zich vooraf af wat er ongezond is aan vlees, dat hebben we goed toegelicht. De 50Plus-fractie vroeg ons of soja dan ook niet te belastend zou zijn voor de planeet. Gelukkig konden we de misvattingen over sojaproductie, die voor ruim 90% is bestemd voor vee, goed weerleggen en heeft de hele raad wat bijgeleerd!

De partijen op links gaven aan zich te kunnen vinden in onze argumentatie en ook het amendement niet onsympathiek te vinden. Zij erkennen dat onze wens in de toekomst wellicht realiteit kan worden, omdat we steeds meer weten over de effecten van dierlijke producten op het klimaat en onze gezondheid. Ze vinden het alleen te snel en praten er graag later over verder.
Wij zijn blij met die erkenning maar riepen deze partijen vooral op nú daad bij het woord voegen in plaats van het eindeloos uitstellen van dingen die je uiteindelijk wel wilt. Ben je het met ons eens? Laat je stem dan horen. Wij kunnen als raad nu beslissingen maken in het belang van het klimaat, de gezondheid van de Tilburgers én voor de miljarden dieren in de vee-industrie.

Helaas bleef het bij deze andere partijen slechts bij sympathie voor het amendement en stemden wij als enige partij vóór. In een latere bespreking van het reclamebeleid zullen wij het weer gaan hebben over dit onderwerp en de partijen die nu sympathie uitspraken voor ons doel houden aan hun beloftes. Gelukkig heeft het initiatiefvoorstel zelf het wél gered! Wellicht in een afgezwakte vorm maar een kleine meerderheid van de raad wil toch ook toewerken naar een reclamebeleid zonder advertenties voor fossiele producten en vlees en vis! Wij kijken uit naar de uitvoering van dit voorstel dat gefaseerd moet plaatsvinden en wij houden vinger aan de pols.

De hele vergadering is hier terug te zien en luisteren.