Tech­nische vragen: Kappen en herplanting bomen

Indiendatum: 7 jul. 2022
Antwoorddatum: 2 mei 2023

Let op:
- In de beantwoording hebben we afdelingen en functies benoemd, maar elke handeling wordt namens het college uitgevoerd.
- Het college heeft de raad in april geïnformeerd over kap en herplant van bomen: zie de raadsbrief Budget, kap en herplant bomen van 19 april 2022.

Door het inwerktraject ontvangt onze fractie veel informatie mbt de bomen in de gemeente. Hierbij kunnen we niet om de herplantingsplicht heen. De status van de herplanting kwam tevens naar voren in de tussenrapportage. Dit roept bij onze fractie de volgende vragen op:

1. Hoeveel bomen worden er op jaar basis in de gemeente gekapt?

Antwoord:

	Totaal aantal gevelde bomen (bron verleende omgevingsvergunningen)*	Waarvan gemeentelijke bomen
2020	1.716	1.114
2021	1.849	1.042
2022	2.016	1.451

Het aantal bomen dat de gemeente velt is afhankelijk van boomcontroles, projecten en gevolgen van weersomstandigheden zoals storm. De aantallen variëren daarom per jaar.

* officieel heet een kapvergunning een omgevingsvergunning voor het vellen van een houtopstand (voor het gemak hebben we het vaak toch nog over kapaanvragen). Onder vellen valt naast het kappen van een boom o.a. ook het snoeien van een boom (waar het meer dan 20% van de kroon of het wortelgestel betreft) of het verplaatsen van een boom. De meeste kapaanvragen gaan over het kappen van een boom.

2. Wie bepaald of de bomen gekapt gaan worden?

Antwoord:
De beheerder van de gemeentelijke bomen (bij de afdeling Ruimtelijke Uitvoering) signaleert de noodzaakvoor kap van gemeentelijke bomen op basis van boomveiligheidscontroles.
Ook in projecten (meerjarenprogramma openbare ruimte of stedelijke ontwikkeling) moeten er soms bomen worden gekapt. De afdeling Ruimtelijke Uitvoering of de projectleider vraagt hiervoor een vergunning aan. De medewerker bomen en kapaanvragen (afdeling Ruimte) toetst op zijn beurt, op basis van de Bomenverordening 2021 en het bijbehorende bomenbeleid (gemeenteraad 5 april 2021) of een omgevingsvergunning voor de kap van de boom kan worden verleend.
Bij grote aantallen te kappen gemeentelijke bomen of bij gevoelige locaties wordt altijd de portefeuillehouder voorafgaand aan de officiële kapaanvraag geïnformeerd/geraadpleegd. Indien gewenst stemt de medewerker bomen voordat er een officiële kapaanvraag wordt gedaan intern af. Dit intern afstemmen kan soms zorgen voor planwijzigingen (ten behoeve van behoud van meer bomen). Het voorafgaan aan de kapaanvraag intern afstemmen zorgt ervoor dat een kapaanvraag door de gemeente vrijwel nooit wordt geweigerd (maar het komt dus regelmatig voor dat op basis van interne afstemming het al niet komt tot een vergunningsaanvraag).

3. Welk bedrijf kapt de bomen namens de gemeente?

Antwoord:
De aannemer van het Gebiedsgericht Onderhouds Contract (GOC) doet dit bij ons bomenbeheer; Vebego Groen, Diamant, Weijtmans en Dobro. Bij projecten is het de aannemer die het project aanneemt.

4. Wat gebeurt er met de bomen nadat ze gekapt zijn?

Antwoord:
Bomen worden door de aannemer afgevoerd. Soms wordt ervoor gekozen om een boom (bijv. in een park of bos) te laten liggen of om alleen een deel van de stam te laten staan, zodat deze op een natuurlijke wijze kan vergaan (goed voor de biodiversiteit). Soms wordt er van een boom o.i.d. een bankje gemaakt.

5. Wie betaalt het kappen van de bomen?

Antwoord:
De eigenaar van de boom. Bij gemeentelijke bomen is dat de gemeente Tilburg.

6. Hoeveel bomen moeten er jaarlijks herplant worden?

Antwoord:

	Totaal aantal te herplanten bomen (volgens verleende omgevingsvergunningen)
2020	1.409
2021	1.640
2022	1.162

Hoeveel bomen er moeten worden gecompenseerd, wordt in de verleende kapvergunning opgelegd. De wijze van compenseren kan (conform de bomenverordening) bestaan uit 1) herplanten of 2) financiele compensatie gebaseerd op de taxatiewaarde van de boom. In uitzonderlijke gevallen wordt geen compensatie opgelegd (afhankelijk van de reden van kap: bijv. bij concurrentiegroei, of ten behoeve van ecologie).
In 2022 is het aantal vergunde bomen best hoog ten opzichte van de opgelegde herplant. Dit wordt veroorzaakt door drie grote aanvragen.

• 315 bomen populierenbosje Karel Boddenweg, geen herplant opgelegd: hier is kroonreductie toegepast (= ook vergunningsplichtig) en geen kap. Dit is gedaan om het leefgebied van de hier voorkomende Vermiljoenkever te behouden (zwaar beschermd soort volgens Wet natuurbescherming).
• 70 bomen bosstrook Stappegoor bij politiebureau, geen herplant opgelegd: zelfde verhaal als bij vorige punt.
• 75 bomen in bos/bosplantsoenstrook langs Midden-Brabantpark, geen herplant opgelegd. Kap van bomen t.b.v. ecologie (creëren meer gelaagdheid en open plekken).

7. Wie is verantwoordelijk voor de herplanting zelf?

Antwoord:
De persoon/partij die een kapvergunning heeft gekregen is verantwoordelijk voor het realiseren van de opgelegde herplant. Bij openbare bomen is de gemeente Tilburg hiervoor verantwoordelijk. In de praktijk is dat de groenbeheerder (bij kap vanuit boomcontroles) of de projectleider (bij ruimtelijke projecten).

8. Wie draagt de kosten voor de herplanting?

Antwoord:
De kosten voor de herplant liggen bij de persoon/partij die de kapvergunning heeft gekregen.

9. Wie bepaalt het type boom dat herplant wordt?

Antwoord:
In verleende kapvergunningen wordt soms een soort boom of grootte van de te herplanten boom aangegeven. Als dit niet genoemd wordt, wordt door de persoon/partij die een kapvergunning heeft gekregen bepaald welk type boom er wordt terug geplant.
Bij gemeentelijke bomen wordt in de meeste gevallen
tijdens de herplant-inspectie of in het project de nieuwe soort bepaald (hierbij zijn groenadviseurs betrokken).

10. Binnen welke periode moet de boom herplant zijn?

Antwoord:
Binnen 2 jaar na de kap (conform Bomenverordening), tenzij in de kapvergunning anders staat aangegeven (maar dat komt weinig voor).

11. Van het eerder genoemde aantal jaarlijks gekapte bomen, bij hoeveel lukt het om deze te herplanten binnen de bovengenoemde termijn?

Antwoord:
Zie antwoord 6 en de raadsbrief Budget, kap en herplant bomen van 19 april 2022 (link: 02 Raadsbrief Kap en herplant.pdf (tilburg.nl)).

12. Binnen welke straal van de gekapte boom dient de nieuwe boom geplant te worden?

Antwoord:
Indien er sprake is van een compensatieverplichting, dient dit in eerste instantie op dezelfde plek herplant te worden. Lukt dit niet dan moet gezocht worden in de omgeving of elders in Tilburg. Indien herplant niet mogelijk is, vindt er een financiële compensatie plaats.

13. Van het eerder genoemde aantal jaarlijks gekapte bomen, bij hoeveel lukt het om deze in de bovengenoemde straal te herplanten?

Antwoord:
We houden niet exact bij of herplant op de huidige plek of op een nieuwe plek in de nabijheid plaatsvindt, dus helaas is hier geen antwoord op te geven. Binnen projecten vindt de herplant binnen het plangebied plaats.
Zie ook het antwoord op vraag 12.

Onze fractie heeft begrepen dat er een fonds/potje is waarin een ondernemer of initiatiefnemer een financiële compensatie kan geven als het niet lukt om een boom binnen de aangegeven straal te compenseren.

14. Hoe heet dit fonds/potje?

Antwoord:
Compensatieregeling Bomen (onderdeel van de reserve natuurontwikkeling, voorheen reserve bomen).

15. Hoe vaak wordt hier gebruik van gemaakt?

Antwoord:
Er is jaarlijks €70.000 te besteden om op nieuwe plekken nieuwe bomen aan te planten vanuit de Compensatieregeling Bomen. Dit budget wordt elk jaar opgemaakt. Soms wordt er meer besteed. Dit wordt dan via de tussenrapportage kenbaar gemaakt.

16. Wat gebeurt er met de middelen in dit potje?

Antwoord:
De middelen worden ingezet om op nieuwe plekken in de gemeente Tilburg nieuwe bomen aan te planten (inclusief nazorg).

2020	2021	2022
Vijfsprong; aanplant taxus en aanplant 2 Albizia’s	bomen van veel bomen langs tangenten. Bijdrage aan project kwaliteitsverbetering tangentzone.	Aanplant bomen Kroonstraat (truck parking); bijdrage voor aanplant bomen in MJP-project. Exacte aantal wordt in project bepaalt.
Wagnerplein, aanplant 6 bomen	Lourdeserf: aanplant 3 bomen	Toekomstboom Jozefmavo (vervangen pas aangeplante dode boom)
Spoorpark: aanplant 25 bomen	aanplant ca. drie bomen binnen de ringbanen	bijdrage aan aanplant bomen bij speelplekken (MJP project)
Sportpark de Roomleij Udenhout; aanplant 6 bomen	Aanplant 6 bomen in Pauwels
Herplant stormboom Vrijheidspark (bijdrage grotere maat)	Bomen BS Boemerang (aanvulling op verzoek uit 2020 vanwege kleine kostenoverschrijding)
Wagnerplein en Vlashoflaan: nazorg.	Ca 4 Bomen Odulphusplein
Watergeven van 41 bomen	(project Missionarisstraat)
Bomen stationspleinen Reeshof; aanplant 7 bomen	Tamboerskade; aanplant 5 bomen
1 (herdenkings-)boom park ter Roomley	aanplant ca. 5 bomen bij retentievijver thv. bedrijf Rhenus
Scharwoudestraat. Aanplant ca. 20 bomen
Toekomstboom Goirleseweg 72 (vervangen pas aangeplante dode boom)
BS Boemerang. Aanplant meerdere bomen.
Aanplant troostboom Spoorpark (bijdrage voor grotere maat)

In 2023 wordt naast de jaarlijkse €70.000 extra budget vanuit de Compensatieregeling Bomen ingezet (€100.000) voor de aanplant van bomen langs de tangenten (zie de meerjaren-bestedingsvisie reserve natuurontwikkeling 2023-2027: Vergadering Gemeenteraad 13-04-2023 Gemeente Tilburg (raadsinformatie.nl)).

17. Hoeveel middelen zitten er nu in dit potje?

Antwoord:
Eind 2022 was het vrij besteedbare saldo van de Reserve Bomen €116.000,-
NB: 13 april 2023 stond het raadsvoorstel Bestedingen Reserve Natuurontwikkeling 2023 op de agenda van uw gemeenteraad. Hierin is ook de reserve bomen opgenomen.

Bij de tussenrapportage van juli 2022 was te lezen dat er een achterstand is van 1700 bomen is bij de herplanting.

18. Wat is de oorzaak van de achterstand?

Antwoord:
Zie de raadsbrief van 19 april 2022 en de Informatienota Snelle herplant openbaar groen van 22 september 2020 (formatienota herplant bomen - toezegging 65583.pdf (tilburg.nl)).