Tech­nische vragen: Afwe­gings­kader Bomen­ver­or­dening

Indiendatum: 29 feb. 2024
Antwoorddatum: 25 mrt. 2024

Naar aanleiding van de informatiebijeenkomst Afwegingskader Bomenverordening hebben wij de volgende technische vragen.

1. Op welke wijze wordt bij de beoordeling van een kapvergunningaanvraag rekening gehouden met de cumulatie van effecten van meerdere kapvergunningen bij elkaar? Kan het voorkomen dat de effecten van een kapvergunning individueel binnen de normen zijn, en daarom verleend kan worden, dat vanwege het cumulatieve effect er in een korte periode veel bomen verdwijnen op een relatief klein stuk stad?

Antwoord:
In de praktijk is de kans klein, maar het kan niet uitgesloten worden dat er binnen een beperkt gebied meerdere kapaanvragen in een zelfde periode worden aangevraagd. Deze vergunningen worden beoordeeld binnen het invloedsgebied waar het desbetreffende plan betrekking op heeft. De kans dat er in al deze aanvragen veel gezonde bomen verdwijnen is minimaal, aangezien het lastig (en heel duur is) is om gezonde volwassen bomen gelijkwaardig te herplanten. Hiervoor moet voldoende ruimte zijn binnen een plan. Bij zogenaamde ‘rode redenen’ (ruimtelijke ontwikkelingen) wordt een immers altijd een compensatieverplichting opgelegd.

2. Wordt de cumulatie van effecten van meerdere kapvergunningen gemonitord? Zo ja, naar welke effecten of variabelen wordt dit gemonitord (klimaat/bladvolume, ecowaarde, …)?

Antwoord:
Nee.

3. In hoeverre dragen de bepalingen in deze update van de verordening bij aan het halen van ambities rond bomen?

Antwoord:
De bomenverordening draagt bij aan het behalen van ambities rondom bomen. Daarom onderscheiden we op de boomwaarde zoneringskaart o.a. expliciet monumentale bomen, houtopstanden met een ecowaarde en houtopstanden met een klimaatwaarde. Daarnaast zorgt de Bomenverordening ervoor dat houtopstanden bij ruimtelijke ontwikkelingen bij afwegingen in het totale planproces worden meegenomen. Zo is er een goede balans tussen ruimtelijke ontwikkeling en leefbaarheid van de stad. Het afwegingskader dat tijdens de informatiebijeenkomst van 19 februari jl. is toegelicht, zorgt ervoor dat er in de toekomst nog meer bomen met nog een betere kwaliteit en bladvolume zullen staan.

4. Is er een absoluut of relatief minimum aan bladoppervlak in de gehele gemeente en/of in de binnenstad bepaald? Waarin staat deze bepaling? Op welke wijze draagt de Bomenverordening bij aan het handhaven van dat minimum?

Antwoord:
Nee.

5. Tijdens de informatiebijeenkomst werd aangegeven dat de (loop)routes waar schaduw gewenst is worden toegevoegd aan de zone klimaatwaarde, op de Boomwaardezoneringskaart (slide 17). Wanneer gaat dit gebeuren?

Antwoord:
De klimaatwaarde maakt onderdeel uit van de Boomwaarde Zoneringskaart. Het actualiseren van deze kaart is een collegebevoegdheid. In mei 2024 staat het voorstel voor het actualiseren van deze kaart met onder meer de toevoeging van de koele looproutes op de agenda van het college (als onderdeel van de actualisatie Bomenverordening en beleidsregels).

6. De presentatie tijdens de informatiesessie ging alleen over de zones Ecowaarde, Klimaatwaarde en Hoofdwaarde. Worden de bepalingen over de andere zones in de Bomenverordening (artikel 5) niet aangepast?

Antwoord:
Bij de presentatie is toegelicht dat er in de huidige (en ook in de te actualiseren Bomenverordening) twee beschermingsregimes voor houtopstanden zijn: een normaal en een hoog beschermingsregime. Basiswaarde en buiten-zone vallen onder het normale beschermingsregime (artikel 5 van de Bomenverordening). Klimaat-, ecowaarde en monumentale bomen vallen onder het hoge beschermingsregime (artikel 3 van de bomenverordening). Het afwegingskader (zwaarwegend maatschappelijk belang) geldt alleen voor houtopstanden die het hoge beschermingsregime staan.

7. In de presentatie lag de focus op wat de aanpassingen betekenen voor de binnenstad. Wat voor effect hebben de aanpassingen voor de bomen buiten de Cityring en Ringbanen?

Antwoord:
Het afwegingskader geldt voor alle houtopstanden die in een klimaat- of ecowaarde staan of voor bomen die een monumentale status hebben. Dit gaat daarmee over meer dan alleen de binnenstad (zie boomwaarde zoneringskaart (dit is de vigerende kaart, dus nog zonder de koele looproutes) en de gemeentelijke lijst monumentale bomen). De huidige klimaatwaarde is nu overigens al van toepassing in het gebied binnen de ringbanen, niet alleen binnen de Cityring.

8. Bij klimaatwaarde wordt gekeken naar het kroonvolume na 15 jaar. Gaat dat over 15 jaar na de kap, of 15 jaar na plant van de compenserende bomen? En wordt daarin meegenomen dat de nieuwe aanplant binnen die 15 jaar ook kan sterven, e.d.?

Antwoord:
Het gaat over 15 jaar na de aanplant van de gecompenseerde bomen. Het afsterven van nieuw aangeplante gezonde bomen vindt (als het al gebeurt) vrijwel altijd in de eerste jaren na de aanplant plaats. In zo’n geval wordt zo’n boom vervangen.

9. Als er een “compensatieboom” wordt aangeplant, is deze boom in de tijd die die nodig heeft om het kroonvolume te behalen, gevrijwaard van kap? Bestaan er voorwaarden om deze boom te kappen?

Antwoord:
Voor herplante bomen geldt dat deze altijd vergunningsplichtig zijn. Ze kunnen dus niet zomaar gekapt worden. Indien er toch aanleidingen zijn om de herplante boom te vellen, dan is hier een vergunning voor nodig (bijv. als de boom niet is aangeslagen of onveilig is). Alle vergunningaanvragen worden getoetst aan de Bomenverordening. Er wordt opnieuw kritisch gekeken en binnen het hoge beschermingsregime wordt het afwegingskader weer toegepast. De in eerste instantie vereiste doelstellingen voor bijv. klimaatwaarde (die dus ook voor de eerste herplant al waren opgelegd), zullen bij een eventuele nieuwe compensatie ook weer gelden.

10. Op het moment dat fysieke herplant niet mogelijk is binnen het plangebied, zijn er dan ook andere vormen van compensatie die ingezet kunnen worden behalve een financiële compensatie? Of vallen andere vormen van groen(compensatie), anders dus dan bomen, onder een ander verordening?

Antwoord:
Nee, niet binnen de Bomenverordening. De enige uitzondering is bij ecowaarde. Hierbij gaan we bij actualisatie voorstellen dat een compensatie in deze waarde ook kan in de vorm van ander groen.
Het ecologisch functioneren van de structuur/gebied is het uitgangspunt in de ecowaarde (met andere woorden, hebben flora en fauna er baat bij). Als dit wordt bereikt met ander groen dan houtopstanden, dan kan het dus zijn dat er een kapvergunning wordt verleend en dat de opgelegde compensatie wordt uitgevoerd in de vorm van ander groen ( zo wil een vleermuis bijv. bomen en zal een egel blijer worden van struweel/struiken).
Het college heeft ook het puntensysteem natuurinclusief bouwen en de klimaatscores vastgesteld. Deze instrumenten zorgen er ook voor dat bij ruimtelijke ontwikkelingen voldoende wordt bijgedragen aan ecologie en klimaat. Groen is één van de middelen om dat te doen.

11. Bomen bieden ook positieve gezondheidseffecten i.h.k.v. fijnstof, geluid en de subjectieve beleving van een groene omgeving. Verkoeling valt onder klimaat, maar op welke wijze is er aandacht voor de (menselijke) gezondheidswaarde van bomen?

Antwoord:
Elke gezonde boom (en ook ander groen) draagt in meer of mindere mate bij aan gezondheid van de mens. Dat is de reden dat we juist bijv. een bomenverordening, de stadsnatuurkaart 2040, het puntensysteem natuurinclusief bouwen, de uitvoeringsagenda klimaatadaptatie koel Tilburg en klimaatscores hebben. In de klimaatwaarde die onderdeel uitmaakt van de Bomenverordening gaat het over een gezond kroonvolume. Dit geeft naast verkoeling ook meer groene beleving. Daarnaast wordt er met een gezond kroonvolume meer fijnstof afgevangen.

12. Hoeveel plannen/ontwikkelingen zijn er sinds de ingang van de huidige Bomenverordening afgeschoten of aangepast omdat daarvoor ingecalculeerde bomenkap niet werd vergund op basis van de verordening?

Antwoord:
De vigerende Bomenverordening is in september 2021 in werking getreden. We kunnen inzicht geven in alle wabo-aanvragen voor het vellen van houtopstanden. We kunnen hierbij aangeven hoeveel vergunningen er zijn verleend of geweigerd. Het is echter niet eenvoudig uit het systeem te halen of een aanvraag onderdeel uitmaakt van een ruimtelijke ontwikkeling/plan of dat het bijvoorbeeld over kap nav. boomveiligheidscontroles gaat etc. Of plannen zijn aangepast kunnen we niet uit het systeem halen. Hiervoor moeten we alle vergunningen één voor één doornemen wat een enorm tijdrovende klus is. Daarbij komt het ook regelmatig voor dat er voordat de officiële vergunningsaanvraag wordt ingediend, al contact is geweest met de gemeente om de voorgenomen aanvraag af te stemmen. Evt. aanpassingen hebben hierdoor al voor de vergunningaanvraag plaatsgevonden. Hiervan worden geen aantallen bijgehouden.

13. Hoeveel kapvergunningen/-ontheffingen zijn er verleend sinds de ingang van de huidige Bomenverordening?

Antwoord:
Sinds 1 januari 2024 werken we met een nieuw systeem aangaande vergunningen. Het is op dit moment helaas nog niet mogelijk data van 2024 uit dit systeem te halen. De Bomenverordening 2021 is in september 2021 in werking getreden. In de periode 01-09-2021 t/m 31-12-2023 zijn er 823 kapvergunningen verleend.