Schrif­te­lijke vragen: In mei leggen alle vogels een ei

Indiendatum: 1 mei 2023
Antwoorddatum: 20 jun. 2023

In Tilburg is het blijkbaar ook goed toeven voor ganzen, gezien de populariteit van bepaalde gebieden in onze gemeente bij deze watervogels. Het doet onze fractie goed om op de website van de gemeente te lezen dat de gemeente het belangrijk en fijn vindt dat er in Tilburg ganzen zijn.

Om de ganzenpopulatie te beperken en daarmee overlast te voorkomen worden ganzeneieren met maiskiemolie ingesmeerd. Hierdoor worden de embryo’s in die eieren niet geboren. Het wordt gezien als de meest diervriendelijke methode en wordt in Tilburg sinds 2019 toegepast.

Wij hebben hierover de volgende vragen.

1. Op welke locaties worden ganzennesten dit jaar behandeld met maiskiemolie?

Antwoord:
Dit is op de volgende onderstaande locaties: Lovense Kanaaldijk / Centaurusweg, Vijverlaan, Piushaven, Wandelbos, Reeshof, Dongense vallei, Koningshoeve, Hoevense Kanaaldijk en De Ley.
De behandeling vindt plaats door Hofganzen Ganzenbescherming Nederland.

2. Van welke ganzensoorten worden eieren ingesmeerd? Hoe wordt omgegaan met nesten van gemengde ouders (twee verschillende soorten ganzen), gezien het de wetenschappelijke consensus is dat de daaruit voortkomende hybride ganzen onvruchtbaar zijn, en zich dus niet zullen voortplanten?

Antwoord:
Alle soorten ganzeneieren worden ingesmeerd. Hofganzen behandelen alle nesten gelijkwaardig, aangezien het niet zichtbaar is welke ganzen onderling gemeenschap hebben gehad. Er zijn eveneens ganzen die in elkaars nesten eieren leggen.

3. Hoeveel kost het de gemeente om ganzennesten te laten behandelen door stichting Hofganzen en hoeveel mensen zijn hierbij betrokken?

Antwoord:
De totale kosten bedragen €14,381,=. Hierin is opgenomen het nestbeheer, 11 bezoeken inclusief reiskosten, 90 uur nestbeheer in de Reeshof. Hofganzen werkt met een team van gemiddeld twee medewerkers per bezoekdag.

4. Is het ook dit jaar de bedoeling dat Tilburgers via de Fixi-app melden waar ganzennesten zijn? Zo ja, hoe wordt dat gecommuniceerd naar de Tilburgers, en waarom is dat niet vermeld in het bericht over nestbeheer, op de website en de social media-kanalen, van 19 april?

Antwoord:
Nee, inwoners kunnen wel een melding maken, maar dit wordt niet actief gestimuleerd.

5. Welke andere methoden om de ganzenpopulatie te beperken zijn overwogen, en op basis van welke afwegingen is het insmeren van eieren met maiskiemolie gekozen?

Antwoord:
Er zijn geen andere methoden overwogen. Er is voor Stichting Hofganzen gekozen omdat zij expertise hebben op het gebied van nestbeheer met de maiskiemolie-methode.

6. Is er ook gekeken naar manieren om de ‘hotspots’ minder aantrekkelijk te maken voor ganzen? Zo ja, wat kwam hieruit? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Ja, hier is zeker naar gekeken, dit is altijd de eerste stap die gezet wordt door Hofganzen. Er is gekeken om de ganzen naar andere locaties te 'sturen'. Deze maatregelen werken niet in Tilburg door de grootte van deze populatie.

In het artikel van het Brabants Dagblad van vorig jaar, waar hierboven al naar werd gerefereerd, staat dat de gemeente stelt dat “de landelijke dierenwelzijnsorganisaties” voorstander zijn van deze methode, en deze als diervriendelijk beschouwen.

7. Welke dierenwelzijnsorganisaties betreft dit?

Antwoord:
De methode, om de eieren van ganzen te behandelen op bepaalde momenten in het broedseizoen, steunt de Dierenbescherming als een betere en meer diervriendelijke methode dan het doden van de volwassen/jonge dieren. De gemeente Tilburg ziet de maiskiemolie-methode als de meest diervriendelijke methode.

8. Ervan uit gaande dat bij het behandelen van de nesten één of twee eieren niet worden ingesmeerd: wordt goed opgelet of ganzen zich niet doodbroeden, mochten ook de niet ingesmeerde eieren niet uitkomen? Zo ja, hoe is dit geborgd?

Antwoord:
Ja, hier wordt op gelet. Tevens werkt het onbehandeld laten van één of twee eieren als natuurlijke wekker. Hofganzen komt iedere twee weken langs en controleert dan alle nesten en haalt voor het uitkomen van het onbehandelde ei de behandelde eieren weg. Ook het laatste ei wordt door Hofganzen verwijderd als de broedperiode overschreden wordt en er geen kuiken meer te verwachten is. De bezoeken die gebracht worden zijn eens per 2 weken, waardoor de controle op alle nesten binnen de cyclus van 28 tot 32 dagen bevindt (broedperiode). Zo voorkomt Hofganzen bij nieuwe bezoeken dat ganzen eventueel te lang op het nest zitten.

9. Is er een gewenste populatiegrootte/-bandbreedte van ganzen binnen de gemeente? Zo ja, door wie is deze bepaald en op basis waarvan?

Antwoord:
Nee, de opdracht richting Hofganzen is dat de populaties “beheersbaar” moeten zijn zodat mens en dier harmonieus kunnen samen leven.

10. Wat is er te zeggen over groei of krimp van de ganzenpopulatie in Tilburg, en welke rol heeft het insmeren van eieren daarin (gezien dit al vier jaar is toegepast)?

Antwoord:
Nestbeheer wordt in Tilburg al langer toegepast. De aantallen boerenganzen in de stad blijven ongeveer stabiel. De aantallen Canadese ganzen zijn met name de afgelopen drie jaar sterk gedaald. Aanvankelijk zag Hofganzen nog veel nieuwe broedparen afkomen op de Reeshof en de Dongense vallei. Met name de laatste twee jaar blijken de aantallen af te nemen, doordat er veel minder jongen geboren worden. Hierdoor zien de ganzen de woonwijken in de Reeshof niet meer als favoriete broedplaats.

11. Heeft de gemeente contact over nestbehandeling met andere gemeenten – zoals Breda, waar men deze methode nu als proef inzet – om te voorkomen dat dezelfde fouten worden gemaakt en dieren onnodig lijden? Zo ja, kunt u inzicht geven in de uitkomsten van het delen van ervaringen met andere gemeenten? Zo nee, bent u bereid dit contact wel te leggen ten behoeve van het optimaliseren van het proces rondom het insmeren van de eieren en dierenwelzijn te waarborgen?

Antwoord:
Nee, er is geen contact met de gemeente Breda over ganzenbeheer. Er is wel contact met andere gemeenten door middel van het contact met de wildbeheer eenheid. Tilburg is aangesloten bij het samenwerkingsverband Fauna Beheereenheid Noord-Brabant waarvan wij 1 van de 3 proefgemeenten zijn. Tilburg heeft hierdoor een ontheffing gekregen voor de nestbehandeling van de Canadese gans.