Schrif­te­lijke vragen: Apen met TBC bij apen­han­delaar in Tilburg

Indiendatum: 7 mrt. 2024
Antwoorddatum: 17 apr. 2024

Sinds 2012 roert de Tilburgse politiek zich al om het immense dierenlied, dat zich afspeelt achter de deuren van Hartelust B.V., een halt toe te roepen. In 2012 stelde de SP scherpe schriftelijke vragen, en 2019 stelde de PvdA schriftelijke vragen, na het sluiten van horrorlaboratorium in Duitsland. In 2019 werd ook een motie breed aangenomen die het college opriep zich richting de minister uit te spreken tegen deze gruwelhandel. In deze periode zijn er ook tal van protesten en demonstraties vanuit de samenleving gericht tegen de proefapenhandelaar. In september 2023 was er nog een demonstratie voor de poort van Hartelust B.V..

De Nederlandse voedsel- en warenautoriteit (NVWA) heeft bevestigd dat met tuberculose (TBC) besmette apen (makaken) vanuit Vietnam zijn geïmporteerd naar Nederland. Aangezien alleen de in Tilburg gevestigde apenhandelaar Hartelust met grote regelmaat makaken uit Vietnam importeert, kunnen we ervanuit gaan dat er met TBC besmette apen in een Tilburgse woonwijk waren.
Mensen kunnen ook besmet raken met TBC. Daarbij kan in eerste instantie gedacht worden aan de medewerkers van Hartelust. Het RIVM zegt over TBC: “Met besmettelijke tuberculose moet je thuis blijven tot je niet meer besmettelijk bent.”
Over de dierverzorgers stelt de NVWA: “dierverzorgers zijn getraind en uitgerust met persoonlijke beschermingsmiddelen. Daardoor is het risico van spreiding van de tuberculose naar andere dieren of mensen verwaarloosbaar klein.”

Dit baart ons desalniettemin zorgen, en wij hebben hierover enkele vragen.

1. Is het college bekend dat er met TBC besmette apen in Tilburg waren? Wat weet u er nu van?

Antwoord:
Nee, het college was niet op de hoogte van een uitbraak bij apenhandel Hartelust in 2023. GGD Hart van Brabant is op 1 mei 2023 door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) geïnformeerd.
Bij Hartelust zorgen 15 medewerkers voor de apen. Zij zijn allen opgeroepen zich te laten testen. Hiervan hebben 13 personen zich laten onderzoeken. Er zijn daarbij nul besmettingen gevonden.
Met Hartelust is een werkafspraak, in het verleden door de TBC-afdeling van de GGD gemaakt, mede op verzoek van het ministerie. Volgens deze afspraak worden alle medewerkers periodiek getest op TBC.

2. Heeft het college een rol gehad in de keuze geen ruchtbaarheid te geven aan de TBC-uitbraak?

Antwoord:
Nee.

3. Zijn er in onze gemeente de afgelopen tijd meldingen gedaan van mensen met TBC?

Antwoord:
Elk jaar worden alle tuberculose gevallen die gemeld zijn via GGD gerapporteerd aan de inspectie voor Volksgezondheid en de gemeenten. In 2023 waren er 15 gevallen van TBC bij inwoners uit gemeente Tilburg.

4. Is het college het met ons eens dat (de mogelijkheid van) het importeren van een besmettelijke ziekte als TBC, reden te meer is om de aanwezigheid van een apenhandelaar in onze gemeente ongewenst is, naast natuurlijk het inherente dierenleed van dit gesleep met dieren voor dierproeven?

Antwoord:
In 2020 heeft het college een brief gestuurd naar de minister van LNV met daarin een oproep om proeven op apen en andere dieren zoveel mogelijk in te perken en tevens de handel in apen zoveel mogelijk in te perken. In deze brief hebben we ook aangegeven dat de handel in proefapen zoveel mogelijk voorkomen dient te worden en hebben de Rijksoverheid opgeroepen om daar daadwerkelijk werk van te maken. Het ministerie heeft in reactie op deze brief laten weten dat in 2025 het aantal dierproeven met apen met 40% verminderd wordt in Nederland. Wij zeggen toe om opnieuw, schriftelijk, de minister te verzoeken proeven op apen en andere dieren zoveel mogelijk in te perken en tevens de handel in apen zoveel mogelijk in te perken.

5. Is het college het met ons eens dat inwoners van Tilburg ten alle tijden en op alle mogelijke manieren beschermd dienen te worden tegen zoönosen?

Antwoord:
Ja.

6. Erkent u de morele onderbouwing van de doelstelling van het Rijk om het gebruik van proefdieren te verminderen en deze te vervangen door innovatieve alternatieven?

Antwoord:
Ja.

7. Erkent u dat de traagheid van de transitie naar proefdiervrije medische experimenten (ook) een grondslag heeft in de economische belangen van bedrijven als Hartelust B.V., die juist belang hebben bij het zo veel mogelijk vertragen van de beperking van dierproeven en de vervanging door innovatieve alternatieven?

Antwoord:
De regelgeving rondom dierproeven ligt bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

8. Bent u bereid om u expliciet uit te spreken tegen de risicovolle handel in en het gebruik van dieren/apen voor vreselijke experimenten? Zo ja, hoe gaat u dit doen?

Antwoord:
Zie antwoord op vraag 4.